Het wemelt van de creatievelingen in ons kikkerlandje: van muzikanten tot modeontwerpers, en van regisseurs tot kunstenaars. Toch vinden wij vinden dat de laatste groep net even iets vaker in het zonnetje gezet mag worden en daarom spreken we ditmaal met Pris Roos over haar kunst, door wie ze geïnspireerd is en haar tips voor jonge kunstenaars.
Kan je jezelf even voorstellen?
Mijn naam is Pris Roos en ik ben 38 jaar oud. Sinds twee jaar woon ik in Rotterdam, en daar ben ik werkzaam als kunstenaar. Kunst speelt een hele grote rol in m’n leven. Alles wat ik doe draait om kunst maken en het opnemen van inspiratie. Het is mijn leven.
Wie of wat heeft jou geïnspireerd om kunst te gaan maken en wanneer ben je er professioneel mee begonnen?
Tien jaar geleden begon ik serieus te werken aan mijn kunst.. Dat was het moment dat ik de keuze heb gemaakt om het creatieve pad te bewandelen. Daar paste autonoom kunstenaarschap bij. Als kind was ik al veel met kunst bezig, toen maakte ik stripverhalen. Vanwege mijn achtergrond en bepaalde verwachtingen van mijn familie heb ik dat toen niet doorgezet. Pas op een latere leeftijd, toen ik 27 was, heb ik besloten om toch te kiezen voor een leven als kunstenaar. Geleidelijk voelde ik toen aan dat schilderen en tekenen, hetgeen was waar ik het meest blij van werd.
Kan je wat vertellen over je achtergrond?
Mijn beide ouders zijn geboren in Indonesië en zelf ben ik geboren in Nederland. Het kunstenaarschap ligt denk ik aan de omgeving waar in je, je begeeft. Toen ik op de basisschool zat vonden mensen het bijvoorbeeld wel leuk als ik tekeningen maakte, maar vanuit mijn directe omgeving en mijn ouders werd het niet gemotiveerd of toegejuicht. Mijn ouders hadden het vaak te druk met hun werk, waardoor ik als kind vaak alleen was.
Toen ik de pubertijd in ging, stopte ik met tekenen en schilderen. Ik was vooral bezig met een puber zijn: ik ging heel veel uit, ik was bezig met mijn seksualiteit, relaties en veel lol maken. Pas jaren later toen ik 26 werd, heb ik heb tekenen weer opgepakt. Vooral omdat ik door mijn vrienden en ex-partner werd aangespoord om daar meer mee te doen.
Hoe zou je je kunst omschrijven?
Ik maak portretten en dat doe ik op verschillende manieren. Zo maak ik bijvoorbeeld schilderijen met olieverf of oliepastel, maar het portret kan ook op papier of op canvas gemaakt worden. Waar mijn werk voornamelijk op gericht is, is dat het portretten zijn op basis van verhalen en dat ik iemand beter leren kennen. Dat verhaal kan gemaakt worden in de vorm van een schilderij, maar het kan ook een installatie zijn waarin verschillende medium een rol hebben zoals video, verhalen, spoken word, objecten of hout. Mijn werk is altijd geïnspireerd op observatie en het luisteren naar een ander.
Kies jij de mensen uit waar je portretten van maakt?
Niet per sé. Ik denk dat het juist vaak gebeurt bij toeval. Dat kan zijn wanneer je in gesprek gaat omdat iemand mijn werk bijvoorbeeld heel mooi vindt of het kan zijn dat je een gesprek hebt met iemand op straat. Soms kies ik de mensen uit, maar vaak is dat ook niet zo.
Waar doe jij je werk?
Het liefst ga ik naar iemand toe. Dit doe ik omdat een persoon zich meestal het meest comfortabel voelt als ze zich in hun eigen omgeving bevinden. Vaak zit ik dus bij iemand thuis, maar het kan soms ook wel op straat zijn. Ik heb eigenlijk nog nooit iemand in mijn atelier uitgenodigd. Ik maak ook niet alleen maar portretten, maar ook stadsobservaties. Dan ga ik bijvoorbeeld naar het centrum van Rotterdam en dan ik ga ik observeren. Ik maak straatbeelden waar mensen dan voorbijkomen. In mijn werk ligt de focus op de mensen waar ik het meest bij voel en dat zijn toch wel mensen van niet witte afkomst. Dit komt denk ik door mijn achtergrond. Ik heb altijd in de toko gewerkt bij m’n ouders en daar kwamen veel mensen over de vloer van verschillende achtergronden waar ik dan even een praatje mee maakte. Daar is mijn interesse vandaan gekomen om een verhaal van andere aan te horen en dit verhaal weer door te geven aan de mensen.
Is er een verhaal wat je vertelt met je werk?
Ik probeer het verhaal te vertellen, waar die persoon mee bezig is. Soms maak ik portretten van een groep en dan probeer ik het verhaal van de hele groep te vertellen. Ik heb portretten gemaakt van de jongens van Sumibu, Daily Paper en Clan de Banlieue. Ze kwamen samen bij elkaar om met elkaar te spreken. Ik heb ze toen geobserveerd en een portret van ze gemaakt, zonder dat ze dat wisten. Vaak zijn mensen vaak flex als ik een portret van ze maakt en voelen ze zich vereerd.
Kan je van je kunst leven?
Ja, dat kan ik. Voorheen ging alles langzaam en werkte ik nog in de toko van m’n ouders. Sinds twee jaar kan ik van mijn kunst leven, toen ik in Rotterdam ben gaan wonen. Nu verdien ik genoeg door middel van opdrachten, musea en mijn werk verkopen. I’m living the dream.
Welk werk ben je zelf het meest trots op?
Ik ben denk ik het meest trots op m’n laatste werk dat ik heb gemaakt. Dit is een installatie die ik op kartonnen platen heb geschilderd. Een kennis van me vertelde over zijn familie in Ethiopië en ik heb daar een kleine versie van gemaakt die ik aan hem heb gegeven. Ook heb ik een levensgrote versie gemaakt als eerbetoon aan hem. Die werd tentoongesteld in Antwerpen. Deze vond ik eigenlijk het fijnst om te maken omdat dit puur voor hem gemaakt is. Er komt in het kunstwerk naar voren hoe hij tijdens de pandemie, zijn familie ging bezoeken. Ook is bijvoorbeeld te zien hoe zijn familie in Ethiopië zich kleedt.
Wat zijn de positieve en negatieve kanten van kunstenaar zijn?
Positieve kanten voor mij zijn het tekenen en schilderen, dat is voor mij iets heel fijns en speels om te doen. Negatieve kant ervan is: hoe langer je in de business zit hoe meer je te maken krijgt met bepaalde restricties en regels waar je dan voor moet waken. Hou in het achterhoofd dat je ook nee mag zeggen tegen bepaalde opdrachten. Je hoeft niet alles te doen en aan te nemen. Dit kan op het begin erg onzeker zijn omdat je niet weet wat de toekomst brengt, aangezien je werkt op basis van opdrachten. Je weet niet wanneer de volgende opdracht komt. Uiteindelijk moet je de keuze maken voor hetgeen je echt achter staat.
Heb je nog tips voor jonge ambitieuze kunstenaars?
Heel hard werken en doorgaan. Het zal zeker niet makkelijk zijn. Ik heb er zelf tien jaar over gedaan om echt te kunnen zeggen dat ik er echt geld mee kan verdienen. Mijn tip is ook: neem een bijbaantje erbij. Wanneer je leeft van alleen je kunst, moet je ook alle opdrachten aannemen die je minder leuk vindt. Kies daarom voor een bijbaantje die je oké vindt. Ook geeft het je veel rust omdat je niet alleen maar in je studio bezig bent.
Zoek ook vooral een groep of community waarin je een gelijke van de rest bent. Dus als je een jonge kunstenaar bent van kleur, zoek dan mensen om je heen die hetzelfde meemaken. Je hebt er veel aan door met mensen te praten. Zo voel je, je ook niet alleen.