De top 15 Nederlandse tracks van het jaar

2023 is weer voorbij gevlogen en we hebben dit jaar mogen genieten van een hoop ijzersterke muziekreleases. Daarom hebben we met het team van Complex NL een aantal eindejaarslijstjes samengesteld waarin we de tofste projecten graag hun flowers geven. Met deze keer onze top 15 Nederlandse tracks van 2023.

De afgelopen jaren zagen we een stijging in interpolaties en gebruik van samples. Toch kunnen we met zekerheid zeggen dat er weinig zo goed zijn uitgevoerd als deze track. De mix van de Surinaamse klassieker met de moderne drill drums lijkt een match made in heaven te zijn. Voeg daar Reanny’s verse toe, die misschien simpel is maar met uitzonderlijke bravoure wordt gebracht, en je hebt een van de hardste tunes van dit jaar.

Iemand die dit jaar heel stilletjes heeft lopen kantelen, is KM. Terwijl vorig jaar misschien wel het jaar was van SFB als collectief, hebben ze dit jaar besloten om de individuele leden meer shine te geven. KM verkocht in zijn eentje de Paradiso uit, zonder überhaupt een project uit te hebben gebracht. Maar dat is logisch toch, als je zo nonchalant tracks als ‘February Stories’ uit je mouw kan schudden? Zoals de naam al doet vermoeden, gaat de track over een Valentijnsdag die waarschijnlijk niet is gegaan zoals gepland. “Jij koopt tassen voor die b*tch, maar zij verkoopt je weer leugens,” rapt hij op de track. Hoewel misschien niet iedereen tassen uitdeelt op Valentijnsdag, is dit nog steeds een track waar je niet anders kan dan met je chest mee rappen.

Legends Never Die is dé track waarmee je een rapcarrière zoals die van Sevn Alias afsluit. In drie minuten legt hij uit waarom hij stopt en neemt hij ons mee in zijn beleving van de muziekindustrie. Een stukje zelfreflectie, dankbaarheid maar ook het constant presteren onder druk. Hij heeft elk Nederlands podium gezien, 13 soloalbums gemaakt in 8 jaar en daarmee komt de tekst “Nederland te klein, voelt alsof ik niks meer kan bereiken, achteraf gezien had ik niet alles in één keer moeten krijgen” niet uit het niets. Sevn’s laatste verzoek: “aan alles komt een eind, als ik vertrek niet vragen ‘why?’ zorg dat jij me niet vergeet, keep my name alive.” Nou Sevn, een ding is zeker: jouw naam gaat de Nederlandse hiphop wereld nooit kunnen vergeten. Bedankt voor alles.

In het rijtje gouden Nederlandse duo’s, horen Kevin en Yade Lauren onderhand 100% thuis. De geschiedenis leert ons dat alles wat zij samen maken, werkt. Na ‘Als Ik Je Niet Zie’, ‘Praat Met Mij’, ‘Samen’ en ‘Swim Deep’ brachten ze ons dit jaar ‘Trust’. Over de productie van Jordan Wayne gaan ze back & forth over hun moeite met vertrouwen. Want eerlijk, daar zijn we allemaal weleens geweest toch?

We kunnen er niet over ophouden: hoe hard het ‘Narcopop’ album van Mula B wel niet is. Hij gaf aan in een CONVO-aflevering dat zijn omgeving zijn nieuwe sound nog niet voelde en met ‘Ik Kijk Soms Naar Jou’ begrijpen we het misschien ergens wel. Niet omdat we de sound niet voelen, maar omdat dit de eerste uitgebrachte ‘Narcopop’ track was die volledig buiten Mula’s comfortzone is. Gelukkig is de plek buiten iemands comfortzone de meest vruchtbare grond voor een prachtig stukje kunst als deze track om te groeien. De outro is zelfs zo hard dat Mula maar besloot er een volledige track van te maken met ‘Liefde Is Duur’. Het werkt.

Toen we hoorden dat Jiri11 en Sor voor het releasen van ‘OCD’ nog nooit met elkaar samen hadden gewerkt, moesten we dit even factchecken. Hoewel het zo voor de hand ligt, was het inderdaad de eerste keer dat deze twee getalenteerde muzikanten samen iets hebben gemaakt. De prachtige ‘prélude’ van de track, zoals ze de intro hebben genoemd, geeft deze track de diepere laag waar je op hoopt als twee multi- gedisciplineerde muzikale genieën als Jiri en Sor samen de studio in duiken.

Cho is een artiest die zo sporadisch dropt, dat een jaar automatisch speciaal is als hij dropt. Dit jaar dropte hij het vierde deel van zijn succesvolle ‘Knock Knock’ serie, de serie waarmee hij het land heeft overtuigd van zijn gave. ‘Niet Genoeg’ is een track waar we geen genoeg van kunnen krijgen – de gospel-achtige vocalen van de hook laten je meevoelen met de pijn die Idaly en Cho uiten op de track. Het laat je hart gebroken voelen, terwijl je niet eens met een situationship bezig bent.

Dystinct was misschien wel dé verassing van het afgelopen jaar. Niet omdat we niet hadden verwacht dat hij zo groot zou worden, maar omdat hij alle verwachtingen waar heeft gemaakt en meer. Alhoewel de artiest van het Nederlandse Avalon eigenlijk uit België komt, voelde het toch raar om hem dit jaar niet mee te nemen in onze lijst. De zanger scoorde wereldwijd succes met zijn singles en het album ‘Layali’. Zijn ongekende succesen wist hij onder andere verder te lanceren door een aantal mooie internationale samenwerkingen met onder andere MHD (Tek Tek), Moha K (Darba 9adiya) en Franglish (Kizomba). De grootste hit scoorde hij echter met de Congolees-Franse artiest Naza. Business is een track die op elk moment van de dag werkt en goed in de smaak valt bij een breed publiek. Zo zagen we bij Dystinct’s show in de AFAS jong en oud het nummer
luidkeels meezingen. En terecht.

Eves Laurent is een stille kracht die ons al jarenlang, zonder al te veel poes pas, blessed met zijn muziek. Geen onnodig lange roll-outs of doorzichtige marketingplannetjes: gewoon hele harde muziek droppen.
‘SKIMASKER’ was het startsein van de roll-out van ‘DE ROSÉ ACHTER HET MASKER’ en wat voor een. Een combinatie van artiesten die je misschien niet zo snel verwacht, maar die daardoor juist zo hard is. En laten we even een moment nemen om de verse van Samski te beseffen. Bi-zar.

2023 was, misschien zonder dat je het door had, het jaar van de Belgen. Artiesten als Dikke, Cristian D, Katnuf en Dystinct kwamen steeds vaker terug in de Nederlandse hitlijsten. Sterker nog, ze domineerden ze. Een andere Belg die we steeds prominenter aanwezig zagen worden is Chardy. Het talent tekende eerder al bij Top Notch en scoorde dit jaar meer dan 12 miljoen streams met ‘Trainingspak’. Op de onheilspellende en grimmige beat vertelt Chardy hoe hij hosselt in zijn trainingspak. Een inmiddels veelgebruikt thema, maar door Chardy toch in een fris nieuw jasje gestoken. De track ging zelfs over de grens en er is uiteindelijk een Duitse remix uitgebracht met Pajel. We zijn benieuwd wat Chardy in 2024 gaat brengen!

Ineens was daar Lusho. Hij kwam net voor het begin van 2023 de scene binnen gestormd met ‘Zo Boos’, waarop hij back to back gaat met Moski. Toch was ‘New Balance’ het officiële startschot van zijn veelbelovende carrière: niet eerder zagen we een nieuwe en opkomende rapper zoveel airplay pakken op de radio met een track die totaal niet gemaakt is voor de radio. Dit is moderne hiphop in zijn puurste vorm, met misschien wel de sterkste en meest herkenbare openings bar van een track: “Ik ben niet van het converseren, vijf sterren geef ik aan die Ubers die niet in gesprek gaan tot we ariveren.” Want ja, niemand heeft tijd voor de doorsnee smalltalk met Ubers.

Eind oktober schudt Mula B de game eigenhandig op door nieuwe muziek te droppen:
AaAAaa. Als je dacht dat de titel opvallend was, moet je de tune nog beseffen. De single is het startschot van zijn fantastische run richting de release van zijn album ‘Narcopop’. Wat overigens een goede omschrijving van de nieuwe stijl is: druggy popmuziek met een rauw randje. Op een productie van Rangel Silaev doet Mula B waar hij goed in is: rappen over wat er speelt op de straten van Den Haag. Over het missen van de geur van ammoniak wanneer je wakker wordt. De beat opent met een koor-achtige sample, daar komt de titel van de track vermoedelijk vandaan, waarmee de producer spanning opbouwt die na ruim dertig seconden doorbroken wordt door Moes: Dit is voor de mensen met problemen, op problemen, op problemen, op problemen, op problemen. Laat het nou net zijn dat we die allemaal hebben. Genius.

Het jaar was nog maar net begonnen toen Boef, Cristian D en $hirak deze track brachten. $hirak staat al jaren bekend als een producer met een neusje – of beter gezegd een oortje – voor nummer één hits. Hij nam Cristian D onder zijn vleugel en de rest is eigenlijk geschiedenis – ze scoorden hit na hit samen. Daarom is het ook niet gek dat een talent als Cristian D zo vroeg in zijn carrière wordt gevraagd om het refrein te doen van een van de grootste rappers die dit land kent. Nog minder gek is het dat dit refreintje vervolgens HEEL het jaar in ons hoofd is blijven hangen. Voeg daarbij een wederom ijzersterke verse van Boef en je krijgt een gevoelige monsterhit.

Als Frenna en Mula B samen op een track springen, is het automatisch al een speciale track. De twee hebben nogal een geschiedenis samen, aangezien ze in 2016 nog aan het beefen waren met elkaar. Gelukkig zijn ze alweer een tijdje cool en kregen we na ‘Viraal’ dit jaar ‘Broski’s’. De track, die verdiend in de Spotify lijst van top 75 globale hiphop tracks staat, was een track die we dit jaar overal hoorden: in clubs, festivals en auto’s die met maximaal volume en open ramen door de stadsstraten scheurden. Het is er zo eentje waarvan je raar opkijkt wanneer je eraan wordt herinnerd dat hij pas dit jaar uit is gebracht; het lijkt namelijk alsof de track al jaren bestaat, omdat hij onderhand als een onmisbaar stukje meubilair in iedereens playlist beschouwd kan worden.

De Japanse componist en kunstenaar Shinichi Tanabe (1937) had waarschijnlijk nooit kunnen bedenken dat ene Jordan Wayne zijn klassieke, dramatische soundtrack voor de film ‘The Devil’s Island’ als blauwdruk zou gebruiken voor dé Nederlandse (hiphop)track van het jaar 2023: ‘Kipstraat’. Kevin is het hele jaar al in bloedvorm en als hij tijdens een cypher de volgende bars rapt:

Shawty liep te splashen als de vaatwas. En nu loop ik hiero rond, net als een naakstslak.
Ik zag schetsers aan de deur hier in een maatpak. Ik leerde vroeg hoe je verantwoord op een plaat plakt.

Het fragment smaakt naar meer en gaat viral. Niet lang erna herhaalt hij deze op zijn nieuwe single ‘Kipstraat’ waarop hij hulp heeft ingeroepen van JoeyAK - die op dat moment ook de nodige buzz heeft. Het blijkt de derde single van het later dat jaar te verschijnen album ‘Wonderland’ te zijn. Less is more: de productie is verfrissend en sluit naadloos aan op de herkenbare laidback stijl van Kevin die zijn positie claimt in de hoogste regionen van de Nederlandse rapgame.. Een harde verse, een eenvoudig maar sterk refrein en een verrassend kalme bijdrage van JoeyAK die o.a. uitgebreid stil staat bij zijn horloge-collectie. Kan niet meer misgaan... En zo is het!