Het is inmiddels 2022. Artiesten hebben meer vrijheid dan ooit, door het internet en social media. Door de streaming industrie kunnen meer artiesten independent gaan dan in de geschiedenis van de muziek. Deze ontwikkeling gaat hand in hand met meer inclusie in de muziekindustrie. Er is meer ruimte voor rappers uit de LGBTQ+ community, zoals Lil Nas X. Er is ook veel meer ruimte voor vrouwelijke artiesten, vooral rappers. Saweetie, Cardi B, City Girls, Megan thee Stallion, Big Latto, Rico Nasty, ga zo maar door. Het aantal vrouwelijke rappers in de V.S. is de laatste jaren zo erg toegenomen dat de New York Times spreekt over de ‘female rapper renaissance‘. Ook in Nederland, waar we vaak maar één of twee relevante vrouwen in de hip-hop en R&B industrie hadden, zien we meer namen dan ooit. Yade Lauren, Melissa Lopes, Dylisa, Latifah, Delany, Lauwtje. Hoe kan het dan dat er nog steeds zoveel ongelijkheid is voor vrouwen in de muziekindustrie?
Ongelijkheid in de muziekindustrie
Een andere mooie ontwikkeling van het digitale tijdperk, is dat alles gedocumenteerd wordt en er dus ook overal data van is. Zoals Jay-Z zou zeggen: ‘numbers don’t lie, check the scoreboard’. Uit de cijfers blijkt dat hoewel er veel vrouwelijke artiesten zijn, er nog steeds sprake is van veel ongelijkheid voor vrouwen in de muziekindustrie. Onderzoek wijst uit dat deze ongelijkheid te zien is in elke categorie van de muziekindustrie. In 2018 was bijvoorbeeld slechts 12.2% van de songwriters in de V.S. vrouwelijk. Bij de producers is het nog minder. Daarvan was 2,1% vrouwelijk in 2018. Zelfs bij awardshows is deze ongelijkheid te zien. Tussen 2013 en 2019 was 10,4% van de genomineerde Grammy artiesten vrouwelijk, tegenover 89,6% van de mannen. Ook in Nederland speelt dit probleem. Zo maakte Spotify eind 2021 hun top 25 meest gestreamde artiesten bekend. Er zaten zes vrouwen bij die 25 artiesten, waarvan één onderdeel is van een duo met een man. In de top 10 is geen enkele vrouwelijke artiest te vinden.
Waar komt die ongelijkheid toch vandaan? Hoewel hier geen concreet antwoord voor is, zijn er meerdere factoren die een verklaring bieden. Allereerst krijgen vrouwelijke artiesten nog steeds niet dezelfde kansen als mannelijke artiesten. Zo schreven we eerder al over het feit dat vrouwelijke artiesten bijna geen featurings krijgen op de tracks van mannelijke artiesten. Daarnaast wijst onderzoek van Be The Change uit dat vrouwen in de muziekindustrie het gevoel hebben minder erkenning te krijgen voor hun werk, omdat ze eerst als vrouw worden gezien en daarna pas als artiest. Dit gaat hand in hand met de cijfers over seksuele intimidatie die veel vrouwen in de studio meemaken. Bijna twee derde van de respondenten gaf aan hiermee te maken hebben gehad. Uit het onderzoek komt naar voren dat vrouwen ook kwetsbaarder zijn in de muziekindustrie, vanwege het feit dat ze minder betaald krijgen en veel van de leidinggevende posities nog altijd weggelegd zijn voor mannen. En als we de cijfers mogen geloven, was het geen prioriteit voor die leidinggevenden om ook ruimte te maken voor vrouwen.
Zolang niemand iets verandert, verandert er ook niets
Als je het mij vraagt, komt de ongelijkheid voor vrouwen niet alleen voort uit de muziekindustrie, maar speelt de media hier ook een grote rol in. Krijgen vrouwelijke artiesten dezelfde exposure als mannelijke artiesten? Worden ze net zo vaak gevraagd voor interviews als mannen? Waar zijn de vrouwen aan tafel bij de podcasts en talkshows? Natuurlijk is het fijn als er specials worden gemaakt om vrouwen uit te lichten, maar om structurele verandering te realiseren, zullen vrouwen toch ook structureel uitgenodigd moeten worden?
Het is aan de muziekindustrie om een veiligere ruimte te creëren voor vrouwelijke artiesten en het is aan de media om die vrouwelijke artiesten dezelfde platformen te bieden die mannelijke artiesten krijgen. Hierbij is het makkelijk om je te verschuilen achter data en te zeggen dat ‘de vrouwelijke artiesten simpelweg niet zoveel traffic of geld binnenhalen als de mannelijke artiesten’. Maar als niemand iets verandert, zullen vrouwelijke artiesten ook nooit de kans krijgen om dit te doen. Zolang niemand iets verandert, verandert er ook niets.
