Geen hardcore zonder hiphop

dec 08 2023, 14:42 • LIFE

doorRedactie

Ook hardcore heeft roots in hiphop – door Tim Beumers

De hardcore-scene lijkt op het eerste gezicht in weinig opzichten op de huidige hiphop-scene. Toch is er common ground die beide subculturen onlosmakelijk met elkaar verbindt. Onlangs verscheen de indrukwekkende film ‘Hardcore Never Dies’ waarin o.a. Jim Deddes, Joes Brauers en Rosa Stil hoofdrollen vertolken. De nieuwe speelfilm van Jim Taihuttu (regisseur van o.a. Wolf, Rabat, De Oost én bekend als Jim Aasgier van Yellow Claw) speelt zich af in de Rotterdamse gabber-scene. De film is vanaf nu te zien op Amazon Prime.

Als je in de 90-er jaren op een gemiddelde zaterdagavond de straten van de Randstad bewandelde, dan was je toeschouwer van een cultureel fenomeen. Gabber cultuur om precies te zijn. Bomberjacks, Australians, air maxen, kale koppen en eilandjes, het uniform van een Nederlands fenomeen. Waarom Nederland nou precies het land was waar besloten is om keihard te gaan, is niet helemaal duidelijk, dat er een connectie is met hiphop, is wel duidelijk.

Ergens in de 80-er jaren ontstond de eerste techno in Detroit. In Chicago werd House muziek gemaakt, vernoemd naar The Warehouse, een grote club in die stad. De opkomst van electronische synthesizers en drumcomputers startte een revolutie die niet meer weg te denken is in de huidige muziekwereld. Zo is er het verhaal van de band Phuture die een tweedehands Roland 303 kochten om baslijnen te maken, maar het apparaat viel tegen. Tot ze met de knoppen begonnen te spelen en ze Acid House creëerden. Deze opvallende sound en bijbehorende cultuur ging de hele wereld rond, met de allereerste smiley ooit als boegbeeld.

Terwijl de Tod Terry’s van de wereld aan het doorontwikkelen waren, was housemuziek geland in Nederland. In Rotterdam waren Michel de Heij en Ronald Molendijk aan het knallen in Nighttown. Joost van Bellen en Eddy de Clerq vulden de Roxy in Amsterdam met electronische klanken. Peter Slaghuis speelde ondertussen steeds diepere housemuziek die het publiek nog niet begreep, waardoor de club leegliep. Maar de deur was op een kier en er kwamen steeds meer mensen naar binnen.

In de hiphopwereld waren ondertussen meerdere stromingen ontstaan. Gangsterrap leverde de soundtrack voor rellen in Los Angeles. Public Enemy bracht protestmuziek uit de ghetto’s. De La Soul zette zich af tegen deze harde muziek en domineerde met hun vredelievende looks en soulvolle sound. Op de dansvloer waren Rob Base & DJ EZ Rock aanwezig met de wereldwijde knaller It Takes Two. In Nederland was Osdorp Posse aan het slopen in elk popodium en op elk festival dat bestond.

Ondertussen waren er meerdere DJ’s in Nederland die hun repertoire langzaam zagen veranderen van disco naar house en van house naar acid. In hun vrije tijd luisterden een aantal van hen fanatiek naar hiphop. In Engeland vormde hiphop een inspiratie voor een andere muziekstroom, breakbeat. De populairste breakbeat act “The Prodigy” staat jaren later nog steeds voor volle zalen, maar had in die tijd al een flinke invloed op de muziek die in Nederland ging ontstaan.

Gizmo draaide breakbeat met distortions. Het PCP label bracht de zwaar distorted plaat “We Have Arrived uit. Joey Beltram ging steeds harder met R&S. Flamman en Abraxis hadden Fierce Ruling Diva. En in Rotterdam kwam Paul Elstak erachter dat je de volumeknop op zijn mixer hard kon zetten zonder dat het geluid ging kraken, wat bij de meeste mixers wel gebeurde. Alle elementen kwamen op dat moment samen en langzaam ontstond een snelle distorted variant van house muziek met breakbeats. Gabber was geboren.

Maar hoe past hiphop in deze geschiedenis? Nou, dankzij de opkomst van samplers kon je de drummachines nu gaan aanvullen met samples en met producers en DJ’s die in hun vrije tijd veel hiphop luisterde, was de keus snel gemaakt, want wat sample je voor harde house muziek? Gangsterrap! Een motherfucker hier en fuck you daar en zo in de afgelopen 40 jaar nog heel veel meer. Want vlak voor de keiharde kicks je lokale energiehal in beuken, wil niemand een De La Soul quote of een mooie inspirerende house speech. Gabber en gangsterrap gingen hand in hand.

Tot de dag van vandaag grijpen de pioneers van hardcore terug naar hiphop. Neophyte, Drokz, Akira, Paul Elstak zelf, allemaal zoeken ze samples om hun beukers te versterken. Mocht je ooit naar hun liveshow zijn geweest, dan weet je ook dat de MC’s on stage vaak legendarische Nederlandse rappers zijn. Schrik niet als je E-Life of Alee Rock op het podium ziet lopen. Zij waren daar vanaf de start. En om terug te komen op het uniform. Dure air maxen en dure trainingspakken waren de streetwear van dat moment, geïnspireerd door de styling van Amerikaanse rappers.

Wat begon in de 80’s in Amerika resulteerde uiteindelijk in een Nederlands cultureel fenomeen. Maar ook in dit fenomeen vind je hiphop terug. Van looks tot muzikale roots zijn hardcore en hiphop voor altijd met elkaar verweven.

Als je de proef op de som wil nemen, kun je natuurlijk naar een hardcore-feest
gaan maar je kunt ook ‘Hardcore Never Dies’ bekijken op Amazon Prime. Het is
knap om te zien hoe regisseur Jim Taihuttu de gabberstijl moeiteloos authentiek
tot leven brengt in zijn nieuwe film die zich afspeelt in de hardcore-scene.

De film gaat over de 17-jarige Michael. Het is 1996 en de Rotterdamse hardcore-
scene is volop aan het borrelen. Michael droomt van een toekomst als pianist,
maar zijn muziekopleiding blijkt geen walk in the park te zijn. In zijn zoektocht
naar inspiratie krijgt hij hulp uit onverwachte hoek: zijn broer Danny introduceert
hem in de gabber-scene. Michael wordt een wereld ingezogen van keiharde beats,
broederschap en drugs. Maar wanneer de pillenhandel van Danny internationale
proporties aanneemt, moeten de broers vechten voor hun leven.

‘Hardcore Never Dies’ is vanaf nu te zien op Amazon Prime.